Medline Adana Hastanesi Üroloji Uzmanı Dr. Cem Şah, idrar kaçırmanın kadınlarda erkeklere göre 2-3 kat daha fazla olduğunu görüldüğünü belirterek, “bu sorun utanma ve toplumda sık görülmesi sebebiyle neredeyse normal yaşamın bir parçası olarak algılandığından doktora başvurma sayısı da yetersiz oluyor” dedi.
Üroloji Uzmanı Dr. Cem Şah, kadınların yaşam kalitesini düşüren, önemli psikolojik ve sosyolojik problemlere neden olan idrar kaçırma sorununun genellikle bir sır olarak saklandığını ancak, doktora dahi anlatmaktan utanılan hastalığın hayati bir tehlike oluşturmasa da iş hayatından özel hayata kadar kadınların her anını adeta kabusa çevirdiğini kaydetti.
Sürekli ıslaklığa ve ped kullanmaya bağlı olarak vajinada enfeksiyonlara hatta kimi zaman cinsel sorunlara bile sebebiyet verebilen idrar kaçırmanın birçok nedene bağlı olabileceğini anlatan Dr. Cem Şah, kadınların neredeyse yarısını etkileyen bu hastalık ve tedavisi hakkında bilgiler verdi.
En çok kadınlar etkileniyor
İdrar kaçırmanın toplumda sık görülen bir durum olduğunu belirten Dr. Şah, “Bu sorun kadınları daha çok etkiliyor. Literatüre baktığımızda erkeklere göre 2-3 kat daha fazla olduğunu görüyoruz. Kadınlarda özellikle 30 yaşın üzerinde görülmeye başlayan bu sorun 60 yaşından sonra kadınların yüzde 40’tan fazlasını etkiliyor. Utanma ve toplumda sık görülmesi sebebiyle neredeyse normal yaşamın bir parçası olarak algılandığından doktora başvurma sayısı da yetersiz oluyor. Cinsel ve psikolojik problemler, öz güven sorunları, huzursuzluk ve depresyon gibi sorunlar bu hastalıktan muzdarip kadınlarda daha fazla görülüyor” diye konuştu.
Nedenleri değişebiliyor
Şah, sorunun birçok sebebe bağlı olarak meydana gelebildiğini kaydederek, “İleri yaş, obezite, sigara içimi, astım ve kronik bronşit, mesanede veya vajinada oluşabilecek enfeksiyonlar, bazı ilaçlar, menopoz, mesane taşları veya tümörleri, rahimin alınması, zorlu gerçekleşen doğumlar, hormonal değişimler, bazı nörolojik hastalıklar, mesane çıkım darlıkları idrar kaçırmanın nedenleri olabilir” şeklinde konuştu.
Dr. Cem Şah, idrar kaçırma hastalığın 3 tipi olduğunu ve 2 şekilde tedavi edildiğini vurgulayarak, bunları şöyle açıkladı:
Sıkışma tipi idrar kaçırma
Görülme sıklığı yüzde 25 ila 30 oranındadır. Çok sıkışmış gibi acil idrar yapma isteği ile birlikte veya bu hissin hemen sonrasında görülen idrar kaçırmadır. Bu sorunla doktora başvuran hastaların büyük çoğunluğunda esas neden bilinememektedir. Mesane, gelen idrarla dolarken ani ve kontrolsüz kasılmalar meydana gelir. Bu kontrolsüz kasılmalar sonucu acil idrar yapma zorunluluğu ve yetiştiremeyip idrar kaçırma ortaya çıkar.
Stres tipi idrar kaçırma
Hapşırma, ıkınma, zıplama, öksürme gibi karın içi basıncının arttığı durumların meydana getirdiği idrar kaçırma tipidir. Kadınların yaklaşık yüzde 30 ila 35’inde görülür. Mesane boynu ve idrar deliğinin (üretra) anatomik destek yapılarının zayıflaması sonucunda oluşur. Bu şikayet nedeniyle bir uzmana başvuran kadınlarda aynı zamanda rahim ve idrar kesesinin taban kısmının da aşağıya yani vajene doğru kısmen veya ileri derecede sarkma durumu olabilir.
Karma tip idrar kaçırma
En sık kaçırma tipidir, stres ve sıkışma tipi idrar kaçırmanın bir arada olması durumudur. Kadınlar arasındaki görülme oranı yaklaşık yüzde 40’tır.
İki şekilde tedavi ediliyor
1- Cerrahi dışı yöntemler
İlaç tedavisi: İstem dışı mesane kasılmaları engelleyen antikolinerjik ilaçlar kullanılır.
Beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri: Günlük sıvı alımının en az 1500 ml civarında olması önerilir. Alkol, asitli sıvı ve yiyeceklerin alımının, kafeinli sıvıların (kola, çay-kahve, çikolata) tüketiminin azaltılması hastalık şiddetini azaltır. Acı, baharat ve asidik gıdalardan uzak durmak da önerilir. Kabızlık tedavisi ve varsa diyabetin kontrol altına alınması önemlidir.
Pelvik taban kas egzersizleri (Kegel): Vajina ve makat etrafını saran kasların beraber kasılarak idrar ve gaz çıkışını durduracakmış gibi davranılması hedeflenir. Bu egzersizlerin süresi ve sayısı gün geçtikçe arttırılır.
Mesanenin eğitimi: Haftalık artan süreler ile sadece belirli zamanlarda idrar yapmanın öğretildiği ve hasta uyumuna göre 6-8 hafta süren bir programdır. İdeal kiloyu korumak ve sigarayı bırakmak ise tüm idrar kaçırma tiplerinde etkisi olan bir yöntemdir.
2- Cerrahi yöntem
Cerrahi yöntem pratiktir ve başarı şansı yüksektir. Yapılan bilimsel çalışmalarda idrar kaçırmanın asıl sebebinin “pelvis tabanındaki kas desteğinin yetersizliği” olduğu anlaşıldı. Özellikle stres tipi idrar kaçırmada son yıllarda popüler olan askı ameliyatları günü birlik olacak şekilde ve genel anesteziye gerek kalmadan bölgesel anestezi yöntemiyle yapılabiliyor. Hastanede yatmayı gerektirmeyen bu yöntem neredeyse yüzde 90’lara varan oranda başarılı oluyor. Medikal tedaviye dirençli sıkışma tipi idrar kaçırmada ise mesaneye botoks enjeksiyonu da bir cerrahi seçenek olarak tercih edilebilir.
