Avrupa Adalet Divanı, Polonya ve Macaristan'ın Avrupa Birliği (AB) fonlarını hukukun üstünlüğü ilkesine bağlayan mekanizmanın iptali için yaptığı başvuruyu reddetti. Adalet Divanı, Lüksemburg'da yaptığı toplantının ardından AB bütçesinden üye ülkelere sağlanan finansmanın, üye devletlerin hukukun üstünlüğüne saygı göstermesi şartına bağlayan koşulluluk mekanizmasının AB hukukuna uygun olduğuna hükmetti.
Karar, yargı kurumlarındaki değişiklikler dolayısıyla son yıllarda sık sık AB kurumlarıyla karşı karşıya gelen Polonya ve Macaristan'ın AB bütçesinden alacakları fonlarda milyarlarca euroluk kesintiyle karşı karşıya kalmasını mümkün hale getirdi.
"Karar Macaristan'a yönelik siyasi intikamın bir parçası"
AB üyesi ülkelerin liderleri Aralık 2020'de AB fonlarının koşulluluk mekanizmasına bağlanması üzerinde anlaşmış, AB fonlarını muhtemel kötüye kullanımdan korumayı amaçlayan hukukun üstünlüğü yönetmeliği 1 Ocak 2021 tarihinde yürürlüğe girmişti. Polonya ve Macaristan 11 Mart 2021 tarihinde söz konusu mekanizmanın iptali için Avrupa Adalet Divanı'na başvurmuştu. Polonyalı yetkililer, mekanizmanın üye devletlerin belirsiz ilkeler temelinde siyasi değerlendirme yapmasına yol açtığını, hukuk devletinin koşullarını yerine getirme noktasında ölçülebilir bir kriter tanımlamadığını ileri sürmüştü.
“Yasalaştırılmış mali şantaj"
Adalet Divanı'nın kararının ardından Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, gerekçeli kararı okuduktan sonra bir değerlendirme yapacağı belirtildi. Polonya Adalet Bakan Yardımcısı Sebastian Kaleta sosyal medya hesabında yaptığı açıklamada, bugünden itibaren Polonya'nın alacağı tüm bağımsız kararların "AB forumunca yasalaştırılmış mali şantaj" riskiyle karşı karşıya kalacağını ileri sürdü.
“Siyasi intikam”
Macaristan'da iktidarda bulunan Fidesz-Macar Yurttaş Birliği Partisi tarafından yapılan açıklamada ise, kararın Macaristan'a yönelik siyasi intikamın bir parçası olduğunu duyurdu. Macaristan Adalet Bakanı Judith Varga ise, "Kararın Brüksel'in yetkisini kötüye kullanmasının bir örneği" olduğunu ifade etti.
Ebru Orhan
