Türkiye’nin en önemli tarımsal ihracat ürünü olan fındığın, sağlık alanında kullanımına ilişkin bilimsel çalışmayı gerçekleştiren ODÜ Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Alper Çıraklı, fındığın kalp sağlığına faydasının yanında yara iyileşmesini hızlandırdığının tespit edildiğini ifade etti.
Yara iyileşmesinde fındığın etkisi üzerine uzun süredir çalıştıklarını belirten Doç. Dr. Çıraklı, Amerika Birleşik Devletleri İlaç Yönetim Federasyonu (FDA) tarafından kabuklu yiyeceklerin kalp ve damar hastalıkları riskini azaltmasından sonra bu ürünlere ilginin arttığını belirtti.
Fındığın birçok hastalığa iyi geldiğinin bilindiğine işaret eden Çıraklı, "Hastalıkları önleme, koruma, iyileştirme üzerinde birçok etkisi var. Tansiyonu ve kolesterolü düşürdüğü, iyi huylu kolesterolü artırdığı ve kalp damar hastalıklarının gelişme riskini azalttığı bilimsel olarak kanıtlanmış. Bu ürünün diğer etkilerini de gösterebilirsek, ülkemiz için büyük bir kazanç olacağını düşünerek bu yola çıktık. Çalışmadaki amacımız, yara iyileşmesinin hızlanmasını sağlamaktır. Yara iyileşmesi karmaşık bir süreçtir. Bu yolda oluşan herhangi bir aksama, olumsuzluk, yaranın iyileşmesinde gecikme, iyileşmemesi, kötü iyileşmesi şeklinde sonuçlanabiliyor" ifadelerini kullandı.
Yara iyileşmesi durumunda oluşan oksidanları önleyen antioksidan içerikli ürünlerin, yara iyileşmesinde kullanıldığını vurgulayan Çıraklı, fındığın özellikle vitamin E ve selenyum gibi antioksidan maddeler içerdiğini, "neden yara iyileşmesine pozitif bir etki yapmasın" hipotezinden yola çıkarak bu çalışmayı planladıklarını bildirdi.
"Fındık deri üzerindeki yaraları iyileştiriyor
Fındığın, içeriğindeki vitamin E ve selenyumun antioksidan etkisi ile yara iyileşmesini hızlandıracağını düşündüklerini anlatan Çıraklı, yaklaşık 2 yıl boyunca fareler üzerinde yaptıkları çalışmayla ilgili şu bilgileri verdi:
"Hayvanların sırt bölgelerinde yaralar oluşturduk ve üç gruba ayırdık. Bir grubumuz kontrol grubuydu. Diğer gruba ise ağızdan yani oral yolla fındık verdik. Bu şekilde besledik hayvanları. Diğer grupta ise deri yolu ile fındık uyguladık. Bunu steril şekilde elde ettikten sonra cilde uyguladık. Yani bir grubu ağızdan kullanılan ilaç olarak düşündük. Diğerinde cilde sürülen bir ilaç olarak düşündük. Bu şekilde çalışmamızı yaptık ve fındığın farklı zamanlarda 3’üncü, 7’nci ve 14’üncü günde yara üzerindeki etkisini histolojik olarak inceledik. Bu çalışmamızın sonucunda, ağızdan alınan fındığın erken dönemde yara iyileşmesini hızlandırdığını tespit ettik. Bu bizim için çok önemli bir bulgu. Bu aslında çalışmanın prototipi. Bundan sonra bu çalışmayı daha ileri düzeyde ispatlayacak çalışmalara ihtiyacımız var. Bu açıdan çalışmamızı ileri düzeye götürmek istiyoruz."
Fındık deneyi bilim dergisinde yayınlanacak
Çalışmanın, İtalya’da yayımlanan "SCI-Expanded" ta yer alan bir cerrahi dergisinde yer alacağına dikkati çeken Çıraklı, "Burada yayın aşamasına ulaşmış durumda ve şu anda yayın hazırlıkları yapılıyor. Bir Ordulu olarak ben bu çalışmada emeği geçenlere teşekkür ediyorum ve gurur duyuyorum" dedi.
Çıraklı, "Biz genellikle çok uygulanan, hayvanların sırt bölgesinde yapılan yara modeli ile yaptık bu çalışmayı. Bu, literatürde farklı ürünler ile yapılmış. Enerji içeceği ile yapılmış bir çalışma da mevcut literatürde. Fındık, ülkemizin milli ürünü, Ordumuzun ürünü olarak yola çıktık. Bu benim asistanlık hayalimdi. Bunu Ordu Üniversitesinde gerçekleştirmekten büyük mutluluk ve onur duyuyorum."
Çıraklı, çalışmada yer alan Prof. Dr. Tarık Yarılgaç, Prof. Dr. Orhan Baş, Prof. Dr. Soner Çankaya, Doç. Dr. Pınar Naile Gürgör, Dr. Öğr. Üyesi Erdal Uzun, Dr. Öğr. Üyesi Esra Erdoğan ile teknik destek veren Sacit Özkan’a emekleri için teşekkür etti.
Metin Akyürek
