Fatih Sultan Mehmet döneminde yaptırılan Ya Vedüd Tekkesi, zaman içinde çeşitli yangın ve darbelere maruz kaldı. Bunun sonucunda Padişah 4. Mehmet’in kızı Hatice Sultan, Ya Vedüd Tekkesi’ni tamir ettirmek ve buraya bir minber ilave ettirerek tekkenin camiye dönüştürülmesini istedi. Ya Vedüd Camii’nin giriş kapısında yazılı olan Nahl Suresi’nin 32. ayeti de yapılan yol çalışmalarından ve kaldırımın yükseltilmesinden dolayı ayak hizasına kadar indi. Her gün caminin yanından geçen binlerce insan ise yazılı olan ayeti göremiyor.
“Ya Vedüd, asıl ismi Abdülvedüd’tür”
Konuyla ilgili bilgilerini aktaran Kültürel Miras ve Turizm Uzmanı Şükrü Koyuncu, “Ya Vedüd, asıl ismi Abdülvedüd’tür. Şam’dan bir derviş kafilesiyle birlikte İstanbul’un fethine katılmak üzere İstanbul’a gelir ve fethe katılırlar. Daha sonrasında bir müddet Ayasofya civarında yaşadıktan sonra şu an bulunduğumuz yer Ayvansaray’a bir tekke binası yapıp burada irşat vazifelerine devam etmiştir. Sonrasında buradaki vazifesi çok fazla sürmeyecektir, fetihten çok kısa bir süre sonra Ayasofya Camii’nde vefat etmiştir. Fatih Sultan Mehmet’in emriyle bu tekke binasının civarına hemen yakınına defnedilmiştir. Türbesi de cami civarındadır” şeklinde konuştu.
“Minber ve minare ilavesiyle camiye dönüştürülüyor”
Tekkenin camiye nasıl dönüştüğünden bahseden Koyuncu, “Burası zamanla yangın felaketiyle karşı karşıya kalıyor. Fetihten 250 yıl sonra Padişah 4’üncü Mehmet’in kızı, Hatice Sultan tarafından hemen ileride bulunan Hz. peygamberin döneminde yaşamış sahabe olan Muhammed El Ensari hazretlerinin türbesinin de tamiriyle beraber burayı da tamir ettiriyor. Daha sonrasında buraya bir minber ve minare ilavesiyle camiye dönüştürülüyor burası. Cami aslında çok merkezi bir konumda ama etrafında fazla yerleşim olmadığından dolayı vakit namazlarında cemaati çok olmuyor. Anca yoldan geçerken namazını kılmak isteyenlerin girip hemen namazını kılıp yoluna devam ettiği bir yer burası” ifadelerine yer verdi.
“Ayeti okumak için eğiliyoruz ayet yer seviyesinde”
Kuran’da yazılı olan bir ayetin şu anki konumunun hoş olmadığını söyleyen Koyuncu, “Aslında burada Ya Vedüd Camii ve Abdülvedüd Hazretlerinden ziyade bir ayetin yer seviyesiyle kalma durumu söz konusu. Asıl önemli olan bu. Burada da Kur’an-ı Kerim’in Nahl Suresi 32. ayeti yazılı. Bu ayet, İstanbul’un birçok yerindeki camisinin giriş kapısında da yazar hatta Eyüpsultan Camii’nin iç avlu giriş kısmındaki kapının üstünde de bu ayet yazar. Ayetin anlamı: ‘Size selam olsun, yaptığınız hayırlı işlere karşılık cennete girin’ anlamında bir ayet yazılı burada. Yani gördüğünüz gibi eğilerek bakıyoruz, yer seviyesinde, kaldırım seviyesinde, asıl önemli olan bu” açıklamasında bulundu.
Ya Vedüd Camii’nin bilinmeyen çok yanı olduğunu belirten Şükrü Koyuncu, “Tekkenin altında bildiğimiz kadarıyla 4 adet mezar olduğu biliniyor. Şeyh Abdülvedüd Efendinin türbesi de buradaydı ama bu yol çalışmaları, köprü çalışmalarından dolayı karşı tarafa naklediliyor türbesi” dedi.
Deniz Zeybek - Harun Özcüler
