Yaptığı araştırmayla Türkiye’nin taraftar kimliğini de ortaya koyan Socios.com, futbolun ülkede ve 81 ilde ne denli ilgi gördüğünü ve nasıl sonuçların ortaya çıktığını gösterdi. Socios.com Kurumsal İletişim Müdürü ve Okan Üniversitesi Spor Yöneticiliği Bölümü Öğretim Görevlisi Sema Tuğçe Dikici, yapılan araştırmanın ayrıntılarını İhlas Haber Ajansı’na (İHA) anlattı. Bu araştırmada Galatasaray -Fenerbahçe rekabetinin öne çıktığını söyleyen Dikici, "Socios.com Türkiye Ailesi olarak, Türkiye’deki futbol taraftarlarının sosyo-kültürel tercihlerini ve dijital dünyaya olan ilgilerini öğrenmek üzere böyle bir çalışma yapmaya karar verdik. Amacımız, değişen ve dijitalleşen dünyada taraftarların da alışkanlıklarındaki değişim dinamiklerini görmek, kendi faaliyet alanımız konusundaki bilgi ve meraklarını öğrenmekti. Tabii Türk futbol ailesine akademik bir araştırma raporu da sunma amacımızı da belirtmek isterim. Çünkü uzun zamandır bu kapsamda bir araştırma gerçekleştirilmemişti. Anket, Google Forms platformu üzerinden online olarak oluşturdu. Herhangi bir kulübün reklam ya da katılım çağrısı olmadan bilimsel araştırma yöntemlerinin nitel ve nicel esasları doğrultusunda, kişisel verilerin korunması kuralları dikkate alınarak hazırlandı" diye konuştu.
"Kulüplerden destek alsaydık, objektifliğe zarar verirdik"
Socios.com olarak dünya üzerinde 160’ın üzerinde global partnerleri olduğunu ifade eden Sema Tuğçe Dikici, "Partnerlerimizden birisi de Galatasaray. Türkiye’de ilk iş birliği yaptığımız kulüp. Bizim ne global anlamda ne de yerel bazda herhangi bir takıma daha uzak ya da daha yakın gibi bir olma durumumuz, kulüpler arası sportif rekabette taraf olma gibi bir misyonumuz bulunmamaktadır. Türkiye’nin 81 ilinden 45 binden fazla futbolseverin katıldığı online araştırmamızda partner kulüplerimizden duyuru desteği dahi istemedik ki taraftarlara yönlendirme olmasın diye. Galatasaray’ın ya da diğer partner kulüplerimizin sosyal medyadaki güçleri malum. Biz onlardan böyle bir destek alsaydık anketimizin katılım sayısı 100 binleri bulacaktı belki ama bu sefer de yönlendirme projenin objektifliğine zarar verecekti. Biz bütün bu unsurları dikkate alarak, sadece kendi mecralarımız üzerinde duyurular ve katılımlarla gerçekleştirdiğimiz bu değerli projenin iki takım arasındaki rekabete indirgenmesine açıkçası çok anlam veremiyoruz.
Fenerbahçe ve Galatasaray’ın yüzdesel olarak en fazla orana sahip olduğu bizim beklediğimiz bir sonuçtu esasında. Taraftarların yüzde 37,6’sı Galatasaray’ı, yüzde 32,3’ü Fenerbahçe’yi desteklediğini belirtti. Beşiktaş’ın oranı yüzde 20,8, ligin son şampiyonu Trabzonspor’un oranı ise yüzde 5,9 olarak sonuçlara yansıdı. Evet, ezeli rekabetin taraftarlık sayılarında da kendisini hissettirdiğini söyleyebiliriz. Aynı zamanda bir sosyal bilimci olarak da bunu söylemek istiyorum. Dünyanın hiçbir yerinde rekabetleri bu kadar güçlü, ama sosyo-kültürel benzerlikleri de bir o kadar da fazla olan bir rekabet göremezsiniz. Dünya futbolundaki ezeli rekabetlere bakın, altında ya siyasi, ya sınıfsal ya ekonomik ya da mezhepsel bir ötekileştirme vardır. Ülkemiz futbolunda böyle bir durum yok. Bunun en güzel kanıtı milli birlik ve beraberliğimiz adına önemli zamanlarda tüm renklerin yan yana yürüyebilmesi. Bu aslında çok kıymetli bir durum" şeklinde konuştu.
"Türkiye’de taraftarların yüzde 65’i kendisini 'Fanatik' olarak belirtti"
Araştırmada Trabzon, Sivas ve Eskişehir’de yaşayanların kendi şehir takımlarını desteklemesi hakkında da konuşan Dikici, "Şehir-takım aşkının en fazla yaşandığı yer Trabzon oldu. Bu öngördüğümüz bir şeydi. Trabzon’da yaşayan taraftarların yüzde 87,7’si Trabzonspor’u desteklediğini belirtti. Trabzonspor, Türkiye’de en yüksek oranda kendi şehrinde desteklenen takım oldu. Ankete katılan taraftarlar arasında 'Taraftarlık seviyenize 1-5 arası puan verseniz hangisi olurdunuz?' sorusuna yanıt verenlerin yüzde 65,64’ü 5’i işaretleyerek 'Gerçek bir fanatik' olduğunu vurguladı. 4 büyükler arasında 5 puanı en fazla oranda işaretleyenler yüzde 70,9 oranla Trabzonsporlu taraftarlar oldu. Bordo mavilileri yüzde 65,9 ile Galatasaraylı taraftarlar takip ederken, Fenerbahçeli taraftarlar yüzde 65,3 ile üçüncü sırada yer aldı. Diğer bir ifadeyle en fanatik Trabzonsporlular diyebiliriz" dedi.
"Avrupa’da ilk sırada Real Madrid var"
Türkiye’de futbolseverlerin en çok Twitter’ı takip ettiğini gözlemlediklerini ifade eden Sema Tuğçe Dikici, "Twitter yüzde 40,8 ile ilk sırada yer alırken, Twitter’ı yüzde 24 ile Facebook, yüzde 21 ile Instagram takip etti. YouTube tercihini ilk sıraya yazanların oranı ise yüzde 8’de kaldı. Galatasaray ve Beşiktaş taraftarları en çok Twitter’ı takip ettiğini belirtirken, Fenerbahçe ve Trabzonsporlu taraftarlar Instagram’ı tercih etti. Yine, 'Maç izlerken ne yaparsın?' sorusuna taraftarların yarısı 'Konstantre olup hiçbir şeyle ilgilenmem' diyerek yanıt verdi. Maçı izlerken en fazla tercih edilen şey ise sosyal medyaya bakmak oldu. 'Türkiye dışında en çok takip ettiğiniz takım hangisi?' sorusuna taraftarların verdikleri yanıtlar arasında Real Madrid yüzde 17,9 oranla ilk sırada yer aldı. İspanyol temsilcisini yüzde 16,9 ile Barcelona takip ederken, Türk taraftarların en çok takip ettiği yabancı futbol takımı sıralamasında 3 numarada yüzde 11,6 yüzdelik oranla Manchester United’ın olduğu görüldü. Verilen yanıtların yüzdesel oranlarına bakıldığında, Z kuşağının La Liga’yı, Y kuşağının ise en çok Premier Lig’i takip ettiği gözlemlendi" ifadelerini kullandı.
"Taraftarların yüzde 2.8’i bilet fiyatlarını uygun buluyor"
Türkiye’deki bilet fiyatlandırması hakkında da konuşan Sema Tuğçe Dikici, "Taraftarların yüzde 48’i pahalı ve çok pahalı seçenekleri ile geri dönüş yaparken, bilet ve kombine fiyatlarını yüzde 49,1’i normal bulduğunu belirtti. Katılımcılar arasında bilet ve kombine fiyatlarını ucuz bulanların oranı ise sadece yüzde 2,8 olarak ankete yansıdı. 4 büyüklerin taraftarları arasında bilet ve kombine fiyatlandırılması sorusuna yüzde 23,6 oranında kişi 'çok pahalı veya pahalı' seçeneklerini işaretledi. 4 büyükler arasında bilet ve kombine fiyatı 'çok pahalı ve pahalı' seçeneğini en fazla işaretleyen Beşiktaşlılar olurken, fiyatlandırmaları en fazla oranda makul bulanlar Trabzonsporlular ve Fenerbahçeliler oldu" açıklamasında bulundu.
"Yüzde 95’lik kısım, blockchain hakkında bilgi sahibi değil"
Gelişen blockchain dünyası hakkında da konuşan Socios.com Türkiye Kurumsal İletişim Müdürü Sema Tuğçe Dikici, "Bildiğiniz üzere blockchain dünyası ve bu dünyadaki ürünler ile spor ekosisteminin yollarının kesişmesi çok kısa bir süre öncesine dayanıyor. Bugün Socios.com olarak 160’dan fazla global partnerimiz olsa da biz bu dünyanın sporseverler nezdinde çok yeni ve aslında öğrenilmesi ve anlatılması gereken bir alan olduğunun farkındaydık. Türkiye’deki futbol taraftarlarının yanıtları da bize bunu bir kez daha gösterdi. Futbolseverlerin sadece yüzde 3,7’si kripto paralar, Fan Tokenlar veya NFT’ler konusunda yeterli bilgi sahibi olduğunu dile getirdi. Yüzde 94,8’lik kısım yeteri kadar bilgi sahibi olmadığını belirtti. Kripto paralar, Fan Tokenlar veya NFT’ler konusunda bilgi sahibi olan taraftarların yaş ortalamasına bakıldığında da en fazla 22-27 yaş arasındaki kişilerin olduğu dikkati çekti. Özellikle genç neslin ilgisinin daha çok olduğunun bir göstergesi de oldu bu veri. Fan Token sahibi olan taraftarların en çok aldıkları Fan Tokenlarda ise ilk sırada Galatasaray yer aldı. Galatasaray’ın Fan Tokenı $GAL Fan Token’dan sonra en fazla alınan Fan Token ise İngiliz temsilcisi Arsenal’in Fan Tokenı $AFC Fan Token oldu" diyerek taraftarların bu anlamdaki ilgisini de aktardı.
"Araştırmalarımız devam edecek"
Socios.com ailesi olarak araştırmaların devam edeceğini söyleyen Dikici, "Socios.com ailesi olarak sporun dijitalleşme ile olan yol arkadaşlığının ilerleyen günlerde kendisini çok daha fazla hissettireceğinin farkındayız. Biz, Fan Tokenlar ile spor ekosistemine kulüp-taraftar etkileşimi açısından yeni bir boyut kazandırdık. 'Taraftardan Fazlası Ol' derken de kastettiğimiz buydu. Sporun ülkemizdeki birleştirici gücüne ve dijital alanda gelecek vaat eden projelere fırsat yapacağının da bilincindeyiz. İlerleyen günlerde üniversite eğitim programlarımız, araştırma projelerimizin devamının geleceğini belirtmek isterim" diyerek sözlerine tamamladı.
Bozhan Memiş - Yunus Kılıç - Samet Yalçın
