İstanbul Kapalıçarşı’da döviz büroları, para sayma makinelerinin sahte dolarları tespit edememesi üzerine eski basım 50 ve 100 dolarlık banknotların alım satımının durdurulduğunu duyurmuştu. Dövizciler, müşterilerini bilgilendirmek için yalnızca yeni basım dolarlarla işlem yapacaklarına dair uyarıları işletmelerine astı. Konuya ilişkin açıklama yapan para piyasaları uzmanları ise sorunun 15-20 gün içinde para sayma makinelerinin güncellenmesiyle çözüleceğini belirterek, piyasada dolaşan sahte dolarların makinelerde tespit edilemediğini ancak uzmanlar tarafından elle ve gözle fark edilebileceğini ifade etti.
“Bahsedildiği kadar miktarda sahte doların piyasada olduğunu düşünmüyoruz”
Sahte dolarların piyasada olduğunu fakat bahsedildiği kadar yüksek değeri bulmadığını belirten Para Piyasaları Uzmanı Hacı Koçak, “Son günlerde 200 milyon dolar ile 600 milyon dolar sahte paranın piyasada gezdiği bahsediliyor. Yalnız bu rakamların bu kadar yüksek olduğunu tahmin etmiyoruz. Sahte para yeni değil daha öncede mutlaka piyasada vardı. Bunlar eskiden el ve makinelerde anlaşılabilirdi. Yeni gelişen teknolojilerle sahte paraları makinelerden geçecek şekilde tasarlıyorlar. Bu yüzden döviz büroları eski basım 50 ile 100 dolarların alımını durdurdu. Sadece mavi dolar dediğimiz son teknolojik basım olan dolarları kabul ediyorlar” dedi.
“Sahte doları sadece bakarak bile anlayabiliyoruz”
Koçak, “Sahte dolar ile ilgili bir açıklama yapıldı. Korkulacak miktarda bir dövizin olmadığı söylendi. Biz de bunu düşünüyoruz. En azından yetkili işletmelerde sahte doların dolaşmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu işletmelerde çalışan uzmanlar var, sahte doları gördükleri anda anlayabiliyorlar. Bankalarda tabii ki güvendikleri daha önceden ticaret yaptıkları müşterilerinden bu dolarları almaya devam ediyorlar. 15–20 gün içerisinde para sayma makinelerinin güncellenmesiyle bu sorunun çözüleceğini düşünüyorum. Sahte doları anlamak için birçok yöntem var. Bunlardan birisi de sahte basılan doların arkasında bulunan saat kulesinin üstünde normal dolarda saat 02:20’yi gösterir. Sahte dolarlarda ise bu saat farklı gösterilebiliyor. Sahte doların rengi ve kağıdı farklıdır. Bunun gibi birçok yöntem bulunuyor” ifadelerini kullandı.
“Sahte doları renginden ve sesinden tanıyoruz”
Döviz ve Altın Piyasaları Uzmanı Adnan Kapukaya, “Biz yıllardır Kapalıçarşı’da çalışan esnafız. Bu doların sahte olup olmadığını anlarız. Doları biz elimizde hatta gözümüzle anlıyoruz. Rengi, sesi, kağıdı ve basım şekliyle gördüğümüz anda anlarız. Fakat bankada çalışan insan bunu anlamayabilir veya makinelerden kaçabilir. Makinelere her sene hatta her ay yeni bir sürüm gerekiyor. Bu sürüm güncellenmediğinde tabii ki bunu fırsat olarak kullanmaya çalışan hainler olabiliyor. 10 veya 20 gün içerisinde bu güncellemeler yapılınca tüm sorun ortadan kalkacak. 94 yılında böyle bir sorun yaşamıştık. Makineler değişti ve bu sorun o dönem ortadan kalkmıştı. Son zamanlarda sahte dolar basanlar aynısına yakın bir basım yapmışlar” şeklinde konuştu.
İsmail Coşkun - Furkan Serttaş - Muhammed Fırat Aksoy
