Kastamonu’da arıcıların kestane balı üretim sezonu sona erdi. Yılda 400 ton civarında kestane balı üretimi yapılan Kastamonu’da, rekolte gal arısı ve iklim şartları sebebiyle yaklaşık 100 tona kadar düştü.
Kastamonu’nun sahil kesimindeki Abana, Bozkurt, Çatalzeytin, Cide, Doğanyurt ve İnebolu ilçelerinde üretimi yapılan coğrafi işaret tescilli kestane balında, sağım sona erdi. Adeta şifa deposu olan ve düzenli tüketildiğinde birçok hastalığa iyi geldiği bilimsel olarak kanıtlanan kestane balının bu yılki hasadı tamamlandı. Kastamonu’da kestane balı üretimi yapan arıcılar, kovanları açarak petekleri aldı. 2021 yılından itibaren bölgedeki ağaçlarda görülmeye başlanan kestane gal arısı zararlısı, kestane ağaçlarına büyük oranda zarar vermeye devam ediyor. Mevsim şartları sebebiyle çiçek veriminin düşmesi ise kestane balı üretimini olumsuz etkiliyor. Zararlı sebebiyle, 2021 yılında 400 ton olan kestane balı rekoltesi bu yıl 100 tona kadar düştü. 80 ila 85 bin kolonisiyle yaklaşık bin 218 işletmesiyle Türkiye’de kestane balının üretiminin önemli merkezlerinin başında yer alan Kastamonu’da, Türkiye’deki kestane ağacı varlığının yüzde 25’ine sahip olduğu belirtildi.
Gal arasına karşı mücadele sürüyor
Öte yandan, Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü laboratuvarında çoğaltılan ‘Torymus Sinensis’ böceği, kestane ağaçlarının yoğun olarak bulunduğu ormanlık alanlara bırakılmaya devam ediyor. Gal arılarının yumurtalarıyla beslenen böcekler ile ağaçların kurumasının ve gal arılarının azaltılması hedefleniyor. Ayrıca Orman Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan tuzaklar da kestane ağaçlarının yoğun olduğu bölgelere asılıyor.
"Kestane balı üretimi bu yıl 100 tonlara kadar geriledi"
Bu yıl rekoltede önemli bir kayıp olduğunu dile getiren Kastamonu Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Cem Başar, "Kastamonu’da kestane balı, uzun yıllardır ürettiğimiz bir bal. Ancak 2021 yılında kestane ağaçlarına gelen gal arısı zararlısıyla beraber her geçen yıl kestane balı üretimimiz düştü. Bunun üzerine bir de küresel iklim değişikliği, hava durumlarını olumsuz etkileri ile birlikte kestane balının üretimi sürekli düşüyor. Yaklaşık olarak 400 ton civarında ürettiğimiz kestane balı, bu yıl 100 tonlara kadar geriledi. 2025 yılı açısından kestane balında ciddi verim düşüklüğüyle karşılaştık. Düşük verimde bir bal üretmiş olduk. Arıcılarımız, geçtiğimiz yıllara göre gal arısının ve iklim değişikliğinin etkileriyle sürekli olarak üretimde kayıp yaşadıkları için gelirlerinde de kayıplar oluyor" dedi.
"Çiçek balı üretiminde bu yıl verimli bir sezon oldu"
Kestane balının tam tersine çiçek balında verimli bir sezon geçirdiklerini belirten Başar, "Yaklaşık olarak Kastamonu’da 70 bin civarında kolonimiz var. Bunun tabi hepsi kestane balı üretiminde çalışmıyor. Yaklaşık olarak 40-50 bin civarında kolonimiz kestane balı üretimde çalışıyor. Geri kalan 20-30 bin civarında kolonimiz ise çiçek balı üretiminde çalışıyor. Çiçek balında bu sene verimli bir sezon oldu, güzeldi. Önceki yıllara göre üreticilerimiz mutlu ayrıldı ama kestane balında, 2021 yılından itibaren sürekli olarak düşüş yaşanıyor" şeklinde konuştu.
2025 yılında Kastamonu Arı Yetiştiricileri Birliği olarak kestane balının kilogram fiyatını 2 bin 500 TL, çiçek balının da kilogram fiyatını bin TL olarak açıkladıklarını söyleyen Başar, "Bunlar tavsiye edilen bir fiyattır. Fakat üreticilerimiz ürünlerini farklı fiyatlardan da satabilmektedir. Bu vesileyle herkese bereketli bir sezon diliyoruz" ifadelerini kullandı.
"2-3 yıldır bu verim sürekli düşüyor"
Kestane balı üretimi yapan Ali Yılmaz ise, "İklim değişikliğinden ve gal arısı zararlısından dolayı kestane balında dilediğimiz rekolteyi yakalayamadık. Arıcılar olarak bu durumdan muzdaripiz. Gerekli çalışmaların yapılmasını devletimizden talep ediyoruz. Normalde her yıl kovan başı 10 kilogram-15 kilogram arasında bir kestane balı hasadımız oluyordu. Seneden seneye göre değişebiliyordu. 2-3 yıldır bu verim sürekli düşüyor. Şu anda kovan başı 2-2,5 kilograma kadar düştük" diye konuştu.
