Kütahya ve ilçelerinde çiftçinin buğday, arpa ve nohut hasadı yaparken kullandığı efsane patoz makinaları artık tarih oluyor.
Çavdarhisar, Aslanapa, Altıntaş ilçelerinde bir zamanlar çiftçinin yoğun bir şekilde kullandığı patoz makinaları yerine modern biçerdöverlerine bırakıyor.
Tarımda efsane olan patoz, diğer adıyla savrum makinaları emekliye ayrılıyor. Çiftçinin buğday, arpa ve nohut hasadı Patoz makinaları harman zamanı artık sadece biçerdöverlerin giremediği dağ köylerinde kullanılıyor.
Köylerde her hasat zamanı kullanılan patoz makinalarının görevini artık biçerdöverler yerine getiriyor. Son yıllarda kullanımı yaygınlaşan biçerdöverler hem saman yapıyor hemde ürünü depoluyor. Biçerdöverlerin arkasına takılan konteynırlara depolanan samanlar, yedek traktörlerle doğrudan çiftçinin deposuna götürülüyor.
Altıntaş ilçesinde Çifçilik yapan Ahmet Berber, yeni biçerdöverler hem daneyi ayırıyor hem samanı yapıyor. Böylece çiftçinin iş yükü ve zaman kaybı azalıyor. Patoz makinaları artık sadece nohut hasadında kullanılıyor.
Önceki yıllarda kanatlı makinalarla biçilen buğday ve arpalar bir hafta sonra ahşaptan yapılmış arabalarla harman yerine taşınır ve patoz makinalarıyla hasat yapılırdı. Hasat yapılan buğdaylar ise römorklara aktarılırdı. Patoz makinasında hasat yapmak oldukça zahmetli ve tehlikeliydi. Zaman zaman patoz makinasının içerisine düşen çiftçiler arasında hayatını kaybedenler bile oldu. Traktörün kasnağı ve patoz makinasına takılan kayışla çalışan patoz makinalarıyla hasat yapmak yavaş yavaş tarihe karışıyor. Ancak biçerdöverin giremediği kırsal alanları bazen ekiyoruz. Bizde elimizde bulunan 20 yaşındaki emektar patozumuzla harmanımızı yapıyoruz’’ dedi.
’’Biçerdöverler yükü azalttı’’
Eski klasik patoz makinalarının yerini artık modern biçerdöverlerin aldığını söyleyen Berber, ’’Köylerde kullanımı her geçen yıl yaygınlaşan biçerdöverler, aynı anda hem saman yapıyor hem de daneleri depoluyor. Böylece çiftçi zaman, iş ve maliyet kaybından kurtuluyor. Önceden 25 dönüm bir buğday tarlasının hasadı 4-5 kişiyle bir haftada yapılırken, şimdi aynı hasat 3-4 saatte bitiriliyor. Modern biçerdöverler çiftçinin bol bol saman yapmasını da sağlıyor.35-38 derece sıcağın altında haftalarda harman kaldırırdık. Biçerdöverlerin kullanımıyla şimdi çok rahatladık. Biçerdöverlerin bakımını yaptıktan sonra birkaç hafta içerisinde arpa ve buğdayımızı deriyor ve samanımızı yapıyoruz. Yaptığımız samanları da harman yerlerinde depolayarak, saklıyoruz. Kış aylarında bu samanları satıyoruz veya hayvanlarımıza yediriyoruz’’ ifadelerini kullandı.(YD-EFE)
