TEKNOLOJİ - 26 Haziran 2024 Çarşamba 10:03

Lazer silahlarına karşı hava araçlarını koruyacak kompozit madde geliştirildi

A
A
A
Lazer silahlarına karşı hava araçlarını koruyacak kompozit madde geliştirildi

Malatya’da akademisyen çift, hava araçlarını lazer silahlarına karşı koruyacak kompozit bir madde geliştirdi. Dünyada benzeri bulunmayan maddenin havacılık sektöründe standartları değiştirmesi bekleniyor.


Malatya İnönü Üniversitesinde görev yapan akademisyen çift tarafından, insanlı ve insansız hava araçları ile füze ve roket gövdelerini lazer silahlarına karşı koruyacak kompozit malzeme geliştirildi. Geliştirilen ileri fonksiyonel malzeme sudan iki kat hafif, 2 bin 600 derece ve üzerindeki sıcaklıklarda uzun süre koruma kalkanı sağlayacak.


Yaklaşık 1 yıl süren çalışmalar sonrasında Kimya Mühendisi Doktor Yeliz Toptaş ile İnönü Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Murat Toptaş, Türkiye’de lazer silahlarına karşı uçakları, insansız hava araçlarını koruyacak kompozit bir madde geliştirdi. Patent için Türk Patent ve Marka Kurumuna başvuru yapılması beklenen nano partiküller, metal oksitler, bor katkılı birtakım minerallerin bulunduğu kompozit madde, lazer ışınları şeklinde hava aracına ulaşan yüksek ısı enerjisinin malzeme tarafından emilerek tüm yüzeye yayıp hızlı bir şekilde soğutarak hava araçlarını koruyabilecek.



“2 bin 600 derece üzerindeki sıcaklıklara kadar dayanabiliyor”


Kompozit malzemenin kimyasal erozyona ve korozyona karşı da oldukça dayanıklı bir malzeme olduğunu kaydeden Dr. Yeliz Toptaş,” Lazer silahlarına karşı hava araçlarını koruyacak kompozit malzeme geliştirdik. Ürettiğimiz malzeme oldukça hafif bir malzeme bu kadar hafif olmasının yanı sıra 2 bin 600 derece üzerindeki sıcaklıklara kadar dayanabilmektedir. Kompozit malzeme lazer silahlarından gelen ısıyı noktasal olarak tutmayarak tüm yüzeye yaymaktadır. Bu sayede hava araçların zarar görmesi minimum seviye indirilmektedir. Su da iki kat daha hafif olan malzememiz neme ise oldukça da dayanaklı olup ilk üretim aşamasında sıvı şeklinde olan malzeme daha sonra hava ile kürlendikçe katı forma geçmektedir. Bu sayede istediğimiz şekilde kalıplaya bilir ve tüm hava araçlarına uyarlanabilir. Ürettiğimiz malzeme havacılık standartlarını oldukça karşılayan bir malzemedir. Havacılık sektöründe kullanılan başka malzemelerde mevcuttur, örneğin aerojel gibi fakat bu aerojeller oldukça kırılgandırlar ve havacılıkta kullanım alanları oldukça kısıtlıdır. Ancak bizim üretmiş olduğumuz malzeme oldukça dayanıklı bir malzemedir ve bu şekilde bu malzemenin kimyasal içeriği havacılık endüstrisindeki güvenlik dayanıklılık ve performans gibi kriterleri oldukça iyileştirme özelliğindedir” dedi.



Türkiye’de ilk kez üretiliyor


Türkiye’de ilk kez üretilen kompozit malzemenin makro ve mikro gözeneklerden oluştuğunu gözenekli yapıların lazer silahlarından gelen ısıyı tüm yüzeye yayıp noktasal olarak hava araçlarında aşırı ısınma sonucunda oluşacak tahribatı engelleyecek şekilde tasarlandığını da aktaran Toptaş, “Havacılık sektörü göz önüne alındığında üretilen malzemeler oldukça pahalı ve yurtdışından temin edilen ürünler oluyor. Üretmiş olduğumuz yüksek sıcaklığa dayanıklı yanmaz kompozit malzeme tamamen yerli ve üretim maliyeti de diğer havacılık malzemelerine göre oldukça düşük. Bu durum malzemeyi ekonomik kılıyor. Ayrıca yapısına kattığımız bor bileşikli malzeme sayesinde malzemeye 2 bin 600 derecenin üzerinde bir ısı uygulamamıza rağmen malzeme çok hızlı bir şekilde soğuyor bu da bor bileşenlerinin sayesinde oluyor” ifadelerini kullandı.



“Bir yıl gibi bir sürede üretimi gerçekleştirdik”


İnönü Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Murat Toptaş ise ABD’nin Wichita State Üniversitesi’nde görevli, aynı zamanda Boeing Havacılığa da danışmanlık yapan hocaları Prof. Dr. Ramazan Asmatülü’nün savunma sanayisinde ihtiyaç olunacak fikri ve yönlendirmesi ile hava araçlarını lazer silahlarına karşı koruyabilecek bir malzeme için çalışmalara başladıklarını ve 1 yıl gibi bir sürede başarılı olduklarını ifade ederek, “Mevcut hava araçlarımız roket sistemleri ve füzeler içerisinde yüksek sıcaklık üreten elemanlara sahipler. Bu yüksek sıcaklığın üst sistemlere geçmesini engelleyecek bazı malzemelere ihtiyaç var. Bu malzemelerin büyük bir kısmı ithal edilmekte özellikle bu sıcaklıklara dayanacak bir malzemenin üretimi ise kendi literatür araştırmamızda yok genelde seramikler kullanılmakta ancak bu malzeme bir seramik değil yani toprak ürünü herhangi bir şey ihtiva etmiyor kompozit bir malzeme. Malzeme su dan iki kat daha hafif bir malzeme. Bu malzeme hava araçlarında kullanıldığında araçlara ek yük getirmeden lazer silahları benzeri araçlara karşı koruyarak sıcaklıkların iç sistemlere aktarılmasına engel olacak. Malzemenin hammaddesi ve üretimi tamamen yerli ve milli olup bizi dış bağımlıktan kurtaracak bir malzeme. Daha önce benzer çalışmalar yapılmış ama böylesi yapılmamış dünyada tek olan bir çalışma” diye konuştu.



Lazer silahlarına karşı hava araçlarını koruyacak kompozit madde geliştirildi

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Bursa Genç yazılımcılardan Nilüfer’e dijital çözümler Nilüfer Belediyesi’nin dijital dönüşüm hamlesi kapsamında düzenlenen "Nilüfer Yapay Zeka Hackathonu", yoğun maratonun ardından tamamlandı. Belediyecilik hizmetlerini iyileştirmek için gerçekleştirilen etkinlikte 40 genç yazılımcı, inovatif çözümler üretti. Yapılan değerlendirmelerde dereceye giren proje sahiplerine ödülleri ise düzenlenen törenle takdim edildi. Nilüfer Belediyesi, kentin teknolojik altyapısını güçlendirmek ve genç yetenekleri dijital süreçlere dahil etmek amacıyla başlattığı "Yazılım Kampları" projesine geniş katılımlı bir etkinlikle start verdi. Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Yapay Zeka Topluluğu iş birliğiyle gerçekleştirilen "Nilüfer Yapay Zeka Hackathonu", yaklaşık 40 genç yazılımcının katılımıyla Nilüfer Pancar Deposu’nda gerçekleşti. İki ana kategoride ter döken genç mühendis ve yazılımcı adayları, belediyecilikte verimliliği artıracak inovatif çözümler üretti. Ekipler; çöp toplama araçlarının rotalarını optimize ederek yakıt tasarrufu sağlayacak algoritmalar; kütüphane, spor salonu ve etüt merkezi gibi sosyal alanların anlık doluluk oranlarını vatandaşlara sunacak sistemler üzerine yoğunlaştı. Bir tam günlük yoğun çalışmanın ardından katılımcılar, ortaya çıkardıkları projeleri jüriye sundu. Nilüfer Belediyesi Temizlik İşleri Müdürü Necat Vatansever, Bize Proje Geliştirme A.Ş. I.T. Müdürü Ayhan Mutlu ve Bursa Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murtaza Cicioğlu’ndan oluşan jüri projeleri; uygulanabilirlik, teknik yetkinlik ve yenilikçilik gibi kriterler üzerinden inceledi. Yapılan değerlendirmelerin ardından en başarılı görülenler için ödül töreni düzenlendi. Ödül törenine Nilüfer Belediye Başkanı Şadi Özdemir, meclis üyeleri Furkan Yavuz ve İrfan Özer de katıldı. Ödül töreni öncesinde konuşan Nilüfer Belediye Başkanı Şadi Özdemir, 24 saat önce burada bir çağrıyla başladıklarını hatırlatarak, bugün fikirlerin koda, kodun çözüme dönüştüğü çok kıymetli bir süreci birlikte tamamladıklarını kaydetti. Etkinliğin Nilüfer’de gençlerin bilgisi, enerjisi ve üretme isteğini açık şekilde gösterdiğini ifade eden Başkan Özdemir, bu gücün, kentin gerçek ihtiyaçlarıyla buluştuğunda ortaya çok anlamlı işlerin çıktığını vurguladı. Özdemir, "Çöp toplama rotalarından doluluk takibine, verimlilikten vatandaş deneyimine kadar Nilüfer Belediyesi’nin hizmet alanlarına doğrudan dokunan çalışır prototipler, somut fikirler ve güçlü ekipler gördük. Bizim için en kıymetli kazanım da tam olarak bu" diye konuştu. Bu etkinliğin Nilüfer’de başlatmak istedikleri yazılım kampları ve yapay zeka temelli üretim ekosisteminin ilk adımlarından biri olduğunu aktaran Başkan Özdemir, "Buradan çıkan her fikir, her ekip ve her çözüm önerisi; önümüzdeki dönemde birlikte çalışabileceğimiz bir proje havuzunun parçası olacak. Şunu özellikle vurgulamak isterim: Nilüfer Belediyesi olarak, gençlerin ürettiği fikirlere kulak veren, kamu yararını teknolojiyle buluşturan ve bu süreci sürdürülebilir kılan bir anlayışla yolumuza devam edeceğiz" dedi. Ödüller sahiplerini buldu Konuşmanın ardından ödül törenine geçildi. Organizasyonda 161 puan alarak birinciliği elde eden Yusuf Terzi ve Metin Torun’dan oluşan Selt Code isimli takım Başkan Şadi Özdemir’den ödüllerini aldı. 158 puanla ikinci olan Furkan Demir, Alpay Doğanay ve Muhammed Emin Sonlu’dan oluşan 3DAİ takımı ikincilik ödülünü Nilüfer Belediyesi Meclis Üyesi Furkan Yavuz’dan alırken; 128 puanla üçüncü olan Enes Altunbaş, Oğuzhan Hekimoğlu ve Ravan Novruzov’dan oluşan Revive ekibi ödülünü Nilüfer Belediyesi Bilgi İşlem Müdürü Mesut Solaklar’dan aldı.
Kastamonu Kastamonu’da yoğun kar yağışı: Ağır tonajlı araçların geçişine izin verilmiyor Kastamonu’da etkili olan yoğun kar yağışı sebebiyle bazı yollar ağır tonajlı araç trafiğine kapatıldı. Kar sebebiyle 2 ilçede tüm kademelerde, 1 ilçede ise taşımalı eğitime 1 gün ara verildi. Kastamonu’da yoğun kar yağışı etkili oluyor. Kar yağışı sebebiyle kent genelindeki yollar beyaza büründü. Karayolları ekipleri yolların ulaşıma açık kalması için yoğun çaba sarf ediyor. Küre Dağları mevkiindeki ilçelerde yoğun bir şekilde etkisini sürdüren kar hayatı olumsuz etkiliyor. Kar yağışı sebebiyle, Devrekani-Çatalzeytin kara yolunun 7-23’üncü kilometreleri arası, Abana-Isırganlık karayolunun 2-21’inci kilometreleri arası, İnebolu-Kastamonu kara yolunun İnebolu çıkışı ile Seydiler ilçesi arası akşam saatleri itibarıyla ağır taşıt trafiğine kapatıldı. Yollarda görev yapan jandarma ekipleri, ağır tonajlı araçların geçişine izin vermiyor. 3 ilçede eğitime kar engeli Kar yağışı eğitimi de olumsuz etkiledi. Küre ve Şenpazar ilçelerinde kar yağışı sebebiyle, 29 Aralık Pazartesi günü tüm kademelerde eğitime 1 gün süreyle ara verildi. İnebolu ilçesinde ise tüm köy okulları ile ilçe merkezine taşıma yoluyla giden öğrenciler ve pansiyonda yatılı öğrencilerden evci izinde olanlar için Pazartesi günü eğitime gün ara verildi. "Şu an yolun açılmasını bekliyoruz" Otobüsle Karabük’ten İnebolu ilçesine giden Necati Kabataş, kar sebebiyle otobüsün geçişine izin verilmediğini belirterek, "Karabük’ten İnebolu ilçesine gidiyordum. Seydiler ilçesi girişinde kaldık. Çok kar varmış. Biz de şu an yolun açılmasını bekliyoruz. İnşallah açılır da gideriz. Jandarma ekiplerimiz beklememizi söyledi, biz de bekliyoruz" dedi.