Gıda israfına karşı geliştirdikleri projeyle "En Korumacı Proje" ödülünü kazanan Afyonkarahisar Dumlupınar BİLSEM öğrencileri, kompost üretiminden dijital tarif kartlarına kadar birçok yenilikçi uygulamayla çevre bilincine örnek oldu.
Afyonkarahisar Dumlupınar Bilim ve Sanat Merkezi (BİLSEM) öğrencileri, çevreye duyarlı projeleriyle Türkiye çapında önemli bir başarıya imza attı. Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Türkiye Doğa Öncüleri Konferansı’nda, Türkiye genelinden seçilen 11 proje arasında yer alan Dumlupınar BİLSEM, "En Korumacı Proje" ödülünün sahibi oldu. "Sofranın Süper Kahramanları: Atıksız Gelecek Bizimle Gelecek" adlı projeleriyle dikkat çeken öğrenciler, gıda israfı konusunda farkındalık oluşturmayı hedefledi. Proje çerçevesinde teorik bilgiyle sınırlı kalmayarak çeşitli uygulamalara da yer verildi. Öğrenciler, farklı kompost yöntemlerini öğrenip okul bahçesinde uygulayarak kendi maydanozlarını yetiştirdi. Bu sayede hem toprağın gücünü deneyimlediler hem de gıdanın değerini yerinde kavradılar. Mutfakta kalan artık malzemeleri değerlendirerek geliştirici tarifler oluşturan ekip, bu tarifleri QR kodlarla dijitalleştirdi. Hazırlanan dijital tarif kartları ve tasarruf odaklı yemek kitabı, projenin dikkat çeken çıktılarından biri oldu. Ayrıca, meyve kabuklarından bitki çayı hazırlayan öğrenciler, tarif kartlarına ekledikleri QR kodlar sayesinde kullanıcıların tariflere sesli anlatımlarla ulaşmasını sağladı. Tüm bu çalışmalar, Dumlupınar BİLSEM öğrencilerinin çevreye ve topluma karşı ne denli duyarlı bireyler olduğunu bir kez daha ortaya koydu.
"Gıda israfını fark ettik ve harekete geçtik"
BİLSEM Sınıf Öğretmeni Makbule Coşkun, yürüttükleri proje hakkında şu açıklamalarda bulundu:
"Çevremizde, okulumuzda, evlerimizde çok fazla gıda israfı olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu israf, hem ekonomik kayba hem de çevre sorunlarına yol açıyordu. Biz de öğrencilerimizle birlikte ‘Bunu nasıl geri dönüştürebiliriz?’ diye düşündük, fikir alışverişi yaptık ve bu projeyi başlatmaya karar verdik. Yaklaşık 80 öğrenciyle çalıştık, atıkları topladık ve 50 kiloya yakın kompost üretimi gerçekleştirdik. Solucan gübresi yani vermikompost, bokashi kompost ve sıvı kompost olmak üzere üç çeşit gübre ürettik. Fen Bilimleri Atölyemizden de yararlandık. Elde ettiğimiz gübreleri hem sınıfımızdaki hem de okulumuzdaki bitkilerde kullandık. Ayrıca öğrencilerimizle birlikte oluşturduğumuz maydanoz bahçesinde de bu gübreleri denedik. Böylece öğrenciler, bir maydanozun bile ne kadar emekle yetiştiğini fark etti. Gıdanın ne kadar değerli olduğunu yaşayarak öğrenmiş oldular. Bu süreçte yapay zeka araçlarını da kullandık. Öğrencilerle birlikte akıllı tarifler geliştirdik ve bu tarifleri e-kitapta topladık. E-kitabın linkini velilerimizle paylaştık. Tariflerin her biri birebir denendi, QR kodlu kartlar oluşturduk, hatta sesli anlatımlar ekledik. Bu çalışmalar sonucunda ‘Doğa Öncüleri Konferansı’na katılmaya hak kazanan 13 okuldan biri olduk. Bu da öğrencilerimiz için büyük bir motivasyon kaynağı oldu."
Öğrencilerden projeye dahil olmaktan duydukları memnuniyeti dile getirerek, çalışmalarına devam edeceklerini ifade ettiler.
