28 Temmuz Dünya Hepatit Farkındalık Günü nedeniyle açıklama yapan Viral Hepatitle Savaşım Derneği (VHSD) Genel Sekreteri Doç.Dr. Selma Tosun, B tipi ve C tipi sarılık hastalıklarının artık tedavi edilebildiğini belirterek, “B tipi veya C tipi sarılık hastalığı olup olmadığını anlamanın tek yolu kan tetkiki yapılmasıdır. B tipi veya C tipi sarılık hastalıkları var diye utanıyorsanız bunu kesinlikle yapmayın. Hepatit hastalıkları utanmanızı gerektirecek hastalık değildir” dedi.
Viral Hepatitle Savaşım Derneği (VHSD) Genel Sekreteri Doç. Dr. Selma Tosun, 28 Temmuz Dünya Hepatit Farkındalık Günü nedeniyle B tipi ve C tipi sarılık hastalıklarına ilişkin bilgi verdi. Günümüzde viral hepatitlerin (bulaşıcı sarılık hastalıkları) hem ülkemizde hem de dünyada halen ciddi halk sağlığı sorunları arasında yer aldığını hatırlatan Tosun, özellikle hepatit B ve hepatit C mikroplarının yıllar geçtikçe kronik karaciğer hastalığı, siroz veya karaciğer kanserine yol açabildiğinin kaydetti. B tipi sarılık hastalığının mikrobuyla karşılaşan bazı kişilerin kendiliğinden iyileştiğini ve bağışıklık kazandığını ifade eden Tosun, şu bilgileri verdi: “Bazı kişilerde de hastalık mikrobu vücuttan atılamaz ve taşıyıcılık denen durum oluşur. Bu kişilere ‘Hepatit B taşıyıcı’ denir. Hepatit B taşıyıcısı olan kişilerin de bir kısmında zaman içinde uzamış karaciğer hastalığı, siroz ve karaciğer kanseri gelişme riski daha fazladır. Hepatit B nedeniyle dünya genelinde her yıl 1.5 milyon kişi yaşamını yitiriyor. Hepatit B ve hepatit C karaciğer sirozuna veya karaciğer kanserine yol açabiliyor. Bulaşıcı sarılık hastalıkları çoğu zaman belirtisiz seyrediyor.”
“UTANMAYIN”
Hepatit B için aşılanmak gerektiğini vurgulayan Tosun, gerek B tipi gerek C tipi sarılık hastalıklarının artık tedavi edilebildiğini belirterek sözlerini şöyle sürdürdü: “Tedavi olarak daha uzun ve daha kaliteli bir yaşama kavuşabilirsiniz. Ama hepatit hastası olduğunuzu bilmez ve takiplere gitmezseniz bu fırsatın farkında olamazsınız. B tipi veya C tipi sarılık hastalıkları var diye utanıyorsanız bunu kesinlikle yapmayın. Hepatit hastalıkları utanmanızı gerektirecek hastalıklar değildir.”
KORUNMA YOLLARI
Tosun, Hepatit B ve Hepatit C hastalıklarının kan ve diğer vücut sıvılarıyla, deri bütünlüğünün bozulduğu durumlarda, cinsel ilişki ile ve hepatit taşıyıcı gebeden bebeğine bulaşabildiğini belirtti.
Doç.Dr. Selma Tosun, B ve C tipi sarılık mikroplarından korunmak için dikkat edilmesi gereken başlıca kuralları şöyle sıraladı: “Traş bıçağı, ustura, jilet, diş fırçası, küpe, tırnak makası, manikür-pedikür malzemesi gibi kişisel malzemelerinizi diğer insanlarla paylaşmaktan kaçının. Dövme veya takı yaptırırken temiz iğneler kullanıldığından emin olunuz. Berbere gittiğinizde tek kullanımlık traş bıçağı ve ustura kullanıldığından emin olun. Cinsel ilişki sırasında, özellikle çok eşli durumlarda, mutlaka prezervatif kullanınız. Yasadışı ilaç ve uyuşturucu kullanmayınız, iğne ve şırınga kullanımında dikkatli olunuz. Eğer sağlık görevlisiyseniz, iğne kullanımını güvenli yöntemle gerçekleştiriniz.”
“KAN TETKİKİ YAPTIRIN”
Gebe olan birinin mutlaka sarılık mikrobu olup olmadığına ilişkin test yaptırması gerektiğini dile getiren Tosun, sözlerine şöyle devam etti:
“Ailenizde özellikle anne, baba, kardeş, eş gibi yakın akrabalarınızda sarılık hastası, siroz veya hepatite bağlı gelişen kanser hastası varsa mutlaka test yaptırın. Bir kişi de B tipi veya C tipi sarılık hastalığı olup olmadığını anlamanın tek yolu kan tetkiki yapılmasıdır. B tipi sarılık hastalığını önlemenin en iyi ve en kolay yolu Hepatit B aşısı yapılmasıdır. B tipi sarılık mikrobu ile karşılaşmadan önce toplam üç doz aşı yaptırırsanız hayat boyu B tipi sarılık olmama şansına kavuşursunuz. Hepatit B hastalığından 0.-1. ve 6. aylarda yapılan üç aşı ile korunmak mümkün. Ama mikrobu önceden alıp taşıyıcı kaldıysanız bu aşamada yapılacak aşı sizi hastalanmaktan korumayacaktır."
Tosun, ülkemizde 1998 yılından beri her yeni doğan bebeğe ücretsiz olarak sağlık ocaklarında ve doğum yapılan hastanelerde B tipi sarılık hastalığından korunmak için aşı yapıldığını söyledi. Ailesinde hepatit hastası olan kişilere ve birçok riskli kişiye de hepatit B aşısı yapıldığını anlatan Tosun, şöyle konuştu: "Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz yapılmaktadır. Ayrıca, risk grubu kapsamında taşıyıcı kişilerin yakın aile bireylerinin aşıları da Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz yapılmaktadır. Lütfen bu imkanlardan yararlanın. C tipi sarılıktan korunmak için henüz bir aşı yoktur. Siz de B tipi sarılık hastası olmamak için test yaptırın ve sarılık olup olmadığınızı öğrenin. Sarılıkdan korunma yollarını öğrenip korunun. Eğer sarılık hastasıysanız takiplere gidin ve gerekiyorsa tedavi olun. Hepatit B olmamak için aşılanın.”
MİHRAP DÜZÖZ
İZMİR
