Erciyes Üniversitesi tarafından düzenlenen Mandacılık Çalıştayı’nda konuşan AK Parti Kayseri Milletvekili Murat Cahid Cıngı; "Katma değerli ürün üretemiyoruz, piyasaya sunamıyoruz, pazarlayamıyoruz, dağıtım hane oluşturamıyoruz, markalaşma yapamıyoruz. Türkiye’de böyle büyük bir boşluk var" dedi.
Veterinerlik Fakültesi Mehmet Akif Ersoy Konferans salonunda düzenlenen çalıştayın açılışında konuşan AK Parti Kayseri Milletvekili Murat Cahit Cıngı, manda ürünlerine erişebilirliğinin daha kolay olması gerektiğini söyleyerek; "Manda ürünlerinin zaten lezzeti, besleyiciliği herkes tarafından seviliyor ve beğeniliyor. Fakat derli toplu bir üretim, pazarlama ve markalaşma süreci işlemiyor. Kayseri’de bile 8 bin civarı mandamız var. Bildiğim kadarıyla Kayseri’de bile bir manda kaymağı almak istediğinizde, gidip markette bu ürüne ulaşamıyorsunuz veya manda yoğurdu almak istediğinizde ulaşamıyorsunuz. Ulaşmak için üreticilere ulaşıp, eski tip usullerle üreticilerden alıyoruz. Dolayısıyla bu ürünün ve sektörün bakirliği, ayrıca pazarda da geniş bir alan olması, beni çok öncesinden mandacılık alanında kafa yormaya teşvik etti. ‘Biz bu ürünleri nasıl pazarlarız?’ diye, turizmle bağlı olarak müftelif çalışmalarda yaptık. Belediye başkanlarımızla, hem Kayseri’de 3 bölgede üretilen mandanın; Hacılar Belediye Başkanımızla, Develi Belediye Başkanımızla, Bünyan yolu üzerindeki yetiştiricilikte çeşitli görüşmeler yaptık. Sağ olsun kalkınma ajanslarımızın, ilçe belediyelerimizin büyükşehir belediyemizin desteği ile orada küçük küçük işleme tesisleri kuruldu. Fakat fazla verimli olduğunu söylemek ne kadar mümkün, bilemiyorum" dedi.
"Mandacılıkta çok boş bir piyasa var"
Türkiye’de mandacılık alanında büyük bir boşluğun olduğunu dile getiren Cıngı; "Bugün itibarıyla Türkiye piyasasına baktığımız zaman, süt ürünleriyle piyasada bir yer kapma şansınız yok. Çünkü dev markalar rafları doldurdular, ezici rekabet şartları geçerli. Küçük üreticimizin kafasını çıkartmasına izin vermiyorlar. Bu, kapitalist ekonominin bir gereği. Ama mandacılıkta çok boş bir piyasa var. Biz sadece süt üreticilerimizin küçük kârlarıyla yetinmek durumunda kalıyoruz. Katma değerli ürün üretemiyoruz, piyasaya sunamıyoruz, pazarlayamıyoruz, dağıtım hane oluşturamıyoruz, markalaşma yapamıyoruz. Türkiye’de böyle büyük bir boşluk var. Bu işi bir kaba koyup doğrusunu bulabilsek, ondan sonra biz Ankara’da bakanlıkta, genel müdürlüklerde üstümüze düşeni yapsak. Ben bu projeyi bakanlığımıza da sundum; Tarım ve Orman Genel Müdürümüze ‘Bu iş böyle olmayacak. Bu işin piri kim? Bilim insanları, veterinerlik fakültemiz var. Bir çalıştay yapalım. Herkesi bir araya toplayalım; hem işin bilim tarafı, hem üretici, hem pazarlamacı tarafı, hem odalarımız, sivil toplum teşkilatımız. Bazı örnekleri getirelim, yapacağımız işin tutup tutmayacağını kendi tecrübeleri ışığında teyit etsinler’ dedik. Bir dostumuz, ‘Mandacılık ölü’ diyor, ‘Bittik’ diyor. Ama buraya gelmezseniz bitersiniz. Buradan fikir almazsanız, akıl almazsanız bitersiniz. Her şey devlette, her şey piyasada değil. Suçlular biraz biziz. Bizim de kendimizin artık çağdaş metotları, çağdaş üretim tekniklerini uygulamamız gerekmekte. Bunun için de yol bilgiden geçiyor. Doğru besliyor musunuz hayvanı bilmiyorum. Bütün bu konuları 360 derece tartışacağız. Ortaya her şey sıralanacak, rapor çıkacak. O rapor neticesinde de odalarımızın, birlik başkanlarımızın, yetiştiricilerin bundan sonraki yol haritamızı belirleyeceğiz. Aşama aşama bunu dokuyarak hizmet üretmeye çalışacağız" şeklinde konuştu.
Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fatih Altun ise düzenlenen çalıştayın önemine değinerek; "Özellikle, gıdanın değerinin daha da arttığı ve hızlı beslenme sürecinin yoğunlaştığı böyle dönemlerde bu farkındalıkları oluşturabilmemiz benim için son derece önemlidir. Çünkü sağlıklı bireyler aslında sağlıklı besinlerle gelişmektedir. Aksi takdirde eksik olan sağlık sorunları sürekli gündemimizde olmakta ve aslında biz, ülke olarak da bu konulara dikkat edebildiğimiz sürece daha az sağlık harcaması söz konusu olmaktadır. Bir toplumun sağlıklı olarak gelişimi; bireylerin çalışmasından tutun da ülke ekonomisine kadar ne denli başarılı sonuçlar vereceğini ortaya koymaktadır. Özellikle gençlerimizin bu tip çalıştaylara daha çok önem vermesi ve bu farkındalığın artması son derece değerlidir. ‘Mandacılık’ diyoruz. Aslında; fizikî gücünden tutun da özellikle etinden, sütünden yararlandığımız, gıda olarak da son derece kaliteli ve etkili besleyici özelliği olan mandacılıkla ilgili böyle bir çalıştayın yapılması şu açıdan da çok önemlidir. Ülkemizde bu yönde yapılmış olan nadir programlardan biri olmuştur. Biz Kayseri’mizde sayılarını görüyoruz ama her geçen gün azaldığını da tespit ediyoruz. Özellikle sayıca artması, özel çiftliklerin kurulması anlamında da önemli sonuçlar çıkaracağını düşünüyorum. Bu konunun özellikle Kayseri Milletvekilimiz Cahit Cıngı’nın süreci tanımlaması ve süreç boyunca vermiş oldukları emekleri takip ettim. Huzurlarınızda vekilimize çok teşekkür ederim. Böyle bir farkındalık oluşturması ve konunun bu denli bir çalıştay seviyesinde konuşulması bence bir başlangıç ve bir milat olmuştur. Bunun ortaya konması ve bundan sonraki süreçlerde de devamının gelmesi, sadece Kayseri için değil, ülke çapında da çok güzel sonuçlar doğuracağını düşünüyorum" ifadelerini kullandı
Veterinerlik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat Kambur da çalıştayda yaptığı konuşmada manda sayısının giderek azaldığına dikkat çekti. Prof. Dr. Kambur; "Bildiğiniz gibi manda; geçmişte çok yaygın yetiştiriciliği olan bir türdü. Ancak yakın zamana kadar sayısı azalmaya, hatta yok olmaya kadar geldi. Günümüzde ise manda ve manda ürünlerine yeniden bir ilginin olduğunu gözlemliyoruz. Bu toplantımızda bunun nedenlerini de inceleyeceğiz ve cevaplar bulabileceğiz. Neden manda ve manda ürünleri günümüzde bu kadar popüler olmaya başladı? Biliyorsunuz, ülkemizde ve dünyada yaygın bir trend var; sağlıklı ve organik gıdaların tüketimi. Bu yüzden manda ürünlerinin, bu trende uygun olarak, tüketiciler tarafından yoğun talep gördüğünü düşünüyorum. Bunun dışında manda, kültürümüzde de önemli yeri olan bir hayvandır. Özellikle eski yıllarda gücünden yararlanmak için yaygın olarak kullanılmış, daha sonrasında ise eti ve sütüyle uzun yıllar beslenmemize katkıda bulunmuştur. Yapılan incelemeler, manda sütünün fonksiyonel bir gıda olduğunu da gösteriyor. Anti-kanser özelliğinden tutun, birçok önemli özelliğe sahiptir. Proteini yüksek, kalsiyum oranları fazladır; bu yüzden de beslenme açısından vazgeçilmez ürünlerden biridir. Birçok deyimde ve atasözünde mandayı duyup biliyoruz. O yüzden ben mandayı, geçmişten günümüze taşıdığımız bir kültür mirası olarak görüyorum ve sektörün yaygınlaşmasını istiyorum. Bu etkinliği planlayan vekilime de buradan teşekkürlerimi iletiyorum" dedi.
Açılış konuşmalarının ardından çalıştay; sunumlarla devam etti ve çalıştayın sonunda sonuç beyannamesi yazıldı.
